Xin những nhà biên soạn sách giáo khoa đặt mình vào con trẻ

3

Tôi muốn qua cuốn giáo khoa Tiếng Việt 1 của nhóm Cánh Diều do Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết chủ biên để từ đó nói về một quan niệm làm sách cho trẻ, giáo dục trẻ.

Tôi không phân tích dài dòng, chỉ dẫn vắn tắt những điều mà sách Cánh Diều đã vấp phải sạn, rất khó chịu và rất tai hại cho học trò:
Về văn bản:

– 46 bài/82 bài đọc là các văn bản sao phỏng từ các truyện ngụ ngôn nước ngoài , trong đó có 8 bài được tách ra thành 2 phần cho 2 bài, làm lệch lạc về nội dung.

Về nội dung:
– Có gần 50% các bài đọc dựa trên các cốt truyện có nội dung liên quan đến các yếu tố bạo lực, thói xấu, hoặc xa lạ với trẻ (đe doạ, bắt nạt, lừa đảo, lười biếng, sinh đẻ), không có tính giáo dục.
– Các nhân vật chủ yếu trong bài đọc chủ yếu có quan hệ không thân thiện (dê đen- dê trắng, quạ – sẻ, hổ- thỏ, thỏ- rùa, ve – gà, gà nhí -quạ, cò – quạ, chó – quạ, quạ -gà, cua- cò -cá, chuột út – mèo, chuột út – gà trống, chồn – gà rừng, cá măng – cá mập, thợ săn – vượn, lừa – thỏ – cọp v.v), hoặc không có quan hệ gì trong thực tế để liên tưởng (thỏ – cún – vượn)…

– Các hoạt động, cảm xúc chủ yếu của các nhân vật này là: Sợ (thống kê sơ bộ ở mấy bài đã khoảng chục lần), lo, ăn thịt, doạ, dữ, dám, giả vờ, la, than, cuỗm, quắp, tợp, tha, la, cắn, mổ, nhá, chộp, tóm cổ, kẹp cổ, nuốt mồi, bắt, chén, hùng hục, phàn nàn, than thở, lầm rầm, van xin, than thở, liếm, la liếm, vùng vằng, lem lẻm, cằn nhằn, gật gù…

Về ngôn từ:
– Dùng quá nhiều các từ ngữ phương ngữ, khẩu ngữ, từ ngữ ít dùng: Gà nhí, gà nhép, sẻ ri, ca ri ri, pianô, xe téc, nhá cỏ, nhá dưa, quà quà, chả (lo), tí gì, vù, vọt, hí hóp, la liếm, tỏ vẻ, thô lố, ngó, ngộ, nom, ướt nhẹp, dăm (nhà)…

Kho tàng văn học Việt Nam ở đâu trong bộ sách này?
Với con trẻ bước vào lớp 1, ngôn ngữ giao tiếp, học, đọc là một ưu tiên hàng đầu. Ngay từ mẫu giáo, bố mẹ, cô giáo đã phải dạy, uốn nắn, chỉ bày từng từ, từng câu, cách gọi, cách nói, cách xưng hô. Đến khi vào lớp 1, chữ đầu tiên, câu đầu tiên trong sách cũng phải thế, hết sức cẩn trọng, hết sức sạch sẽ, hết sức trong sáng.

Tuổi các cháu là tuổi học theo, nói theo, rất dễ thấm sâu vào tư duy, vào ý nghĩ, vào cảm xúc. Nếu bỏ qua vẻ đẹp của ngôn từ, bỏ qua sự tinh tế của câu chữ, bỏ qua cảm xúc, ngữ điệu văn của từng câu, từng đoạn văn, chỉ chú ý đến thao tác kĩ thuật từ mới, thì chắc chắn không chỉ thất bại mà nguy hiểm.

Nhà biên soạn sách không thế máy móc áp từ mới vào bất cứ câu nào, đoạn văn nào, miễn là phù hợp, hơn thế, hơn thế nữa, những câu, đoạn văn, khúc thơ có sự xuất hiện từ mới phải được lựa chọn vô cùng công phu, bảo đảm những câu văn thật nuột nà, ý tứ thật nhân văn, đoạn văn phải diễn đạt thật trong sáng, thật gần gũi, gần gũi ở mức mà các cháu đọc lên, ngân lên là thuộc ngay, thích ngay, thuộc và thích đã thì mới bắt đầu bước phân tích từ mới.

Chúng ta dạy chữ, dạy kiến thức cho con trẻ không phải là cách sắp đặt chữ vào đầu, mà đưa chữ, đưa kiến thức vào đầu các con, vào tư duy các con, muốn thế, “phương tiện” chuyên chở phải thật ngọt ngào, thật lung linh, thật lôi cuốn, để không chỉ các con nhận mặt được từ mới, mà còn là cách để các con bổ sung nhận thức mình về cảm quan, về xúc cảm, làm giàu tâm hồn, mỗi tiết học như thế nó gần gũi, thương mến, lôi cuốn và sống động, học là nhớ luôn.

Như đã nói, chọn câu, đoạn văn, khổ thơ đưa vào sách nhằm chuyên chở từ mới cho các con là phải hết sức kĩ. Trước khi nghĩ tới từ mới, thì đoạn văn đó, khổ thơ đó phải đẹp, đẹp cả ngôn ngữ, đẹp cả nội dung, đẹp cả đạo đức. Không thể dùng những câu chữ với thứ ngôn ngữ hàng chợ, thứ ngôn ngữ bông phèng, thứ ngôn ngữ bỗ bã để chuyển tải từ mới.

Kho tàng văn hoá dân gian, thơ ca, hò vè, văn học xưa nay ở nước ta tha hồ lựa chọn, và biết bao nhiêu câu, đoạn, khổ thơ hay, hay và trong trẻo và gần gũi, tại sao lại phải lấy từ văn học nước ngoài, tại sao lại phải ” phỏng theo”? Một nhà biên soạn sách phỏng theo nguyên tác một nhà văn lớn mà dễ thế sao?

Văn chương trước khi đưa ý, đưa chuyện, đưa đạo tới người xem là ngôn từ, ngôn từ không hay, ngôn từ khô khốc, vô cảm như người ta đang làm theo cách ” phỏng theo” liệu lợi hay hại? Biết chữ nhưng lại biết thêm những ngôn từ xấu, ý tứ xấu thì biết chữ làm gì? Đây là cơ hội cho con trẻ không chỉ học chữ mà còn tiếp nhận văn hoá dân tộc, tại sao không làm?

Vốn chữ, nghĩa của từ Việt phổ thông nó phong phú, nó đủ sức chuyển tải mọi thứ trong câu, trong đoạn văn, khổ thơ, tại sao phải dùng phương ngữ. Tại sao lại phải ép học sinh học phương ngữ khi vốn từ vựng Việt đang rất phong phú và quý giá? Đó sự là sự áp đặt khiên cưỡng, tai hại, cần phê phán và loại bỏ.

Nếu có thời gian, ở buổi học thêm, ở cuối mỗi tiết học, thầy cô có thể nêu ra cho học sinh tham khảo thêm một số từ ngữ phổ thông nhưng ở các địa phương, vùng miền trong nước lại dùng từ khác để gọi tên, như thế là cách để bổ sung vốn từ cho các con. Chứ dứt khoát không thể dùng phương ngữ thay thế từ phổ thông.

Khi người soạn sách cho lứa tuổi tiểu học, đặc biệt là lớp 1 mà không đặt mình vào nhận thức, tư duy, sở thích của các con trẻ thì những bài học sẽ trở nên xa lạ, từ xa lạ sẽ làm ảnh hưởng khôn lường đến nhận thức, trí tuệ của các con.

Nguyễn Quang Vinh

Nguồn: Báo Dân Việt

3 BÌNH LUẬN

  1. “Công cha như núi thái sơn,
    nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
    bác hồ hơn mẹ hơn cha
    môt đời thờ bác mới là cháu ngoan.
    sách giáo khoa VC sau 1975.

  2. Năm nào cũng in sách cho lớp 1.Năm nào cung lấy của chính phủ một số tiền loăn ,Nhưn năm nào cung bị chưởi vì sách chẳng ra gì .Truy ra thì chỉ là một bọn vô lương tâm,bọn mang nhản thạc sỉ tiến sỉ giả ,tiến sỉ mua ,tiến sỉ bia bọt ,tiến sỉ xoa đầu như thằng Bùi Hến/con Đ,Hương ,như tên Vỏ Học Đại cung loại vói tên ma co,xướng cồng hay cứt chó gì đó.Chúng Nó ở cái thế KHÔNG ĂN ĐƯỢC ĂN BẠO như các tên khác làm công việc béo hơn ,dù chỉ là chủ tịch xã chức nhỏ nhưng mồm to ,há môm “Đớp”không sợ mắc nghẹn. Nên chúng từ thằng bộ ‘chưởng ‘ cho tới các nhà “ráo’ trong bộ “dâm” dục.tìm cách áp đặt phụ huynh mua sách “đổi mới” hàng năm đẻ “năn” con tre …có cái “lòi’ ra đẻ “NHÁ”! Chúng tụ đặt mình vào con vật (trong sách có nhiều con vật ) chỉ biết “nhá”. Đặc biệt con này cái gì cũng “nhá ‘ đóp’ “gặm “….Chúng xứng dáng là tớ của tên FUCK cờ vờ lờ vờ mờ.
    Nhớ thời trước 75,thăng anh học xong lớp 1 tới phien con em ,nếu khong muốn mua sach mới. Mà sách rẻ rề….Học trò chăm ,biết lẻ phép ,yêu cha mẹ kinh thầy cô…vui chơi bạn bè và thày cô làm đủ làm quá bổn phậ cua minh …chơ dâu có đứa nào mà khách tới nhà gặp thằng bé đi học về ,khách hoi “đi học có VUI không?” và thằng bé nhẫm nhẳn “CHẢ vui!”….

  3. Những người Miền Nam thuở xưa,ai củng biết cuốn ” Quốc văn giáo khoa thư ” của Học giả Trần trọng Kim. Cuốn sách làm nền tảng giáo dục học sinh ở thuở ban đầu . Tạo nền tảng về Trí dục-Đức dục và cả Thể dục ,để sau nầy học sinh có cơ hôi để phát triển . Học giả TTK sau nầy được Vua Bảo D8 mời làm Thủ Tướng (1945). CS lật đổ chính phủ của Ông và HCM gọi Trần trọng Kim là “tên phản động” ,để thay thế vào VN một nền Giáo dục Maxist-Leniste”.Hệ quả của nền Giáo dục CS,thì bà con đả biết .(khỏi bàn). Vì thế gần một thế kỷ rối mà chế độ CS vẩn không có một cuốn sách làm nền tảng cho Giáo dục. Cứ loay hoay mải như gà mắt đẻ ,là điều dễ hiểu,CS không tìm ra lối thoát !!

BÌNH LUẬN

Please enter your comment!
Tên