Ukraine: Một cuộc chiến khác

12
Tượng hữu nghị ở trung tâm Kiev. Ảnh AFP

Tới nay, quân đội ukraine đã đẩy lui quân Nga ra khỏi những vùng bị tạm chiếm trong  thời gian vừa qua, ra xa tới cả năm mươi km. Thành phố bắt đầu hoạt động trở lại, tuy chưa đầy đủ, chỉ mới năm ba mươi phần trăm. Đổ nát hảy còn ngổn ngang vì chưa kịp thu dọn.

Nhưng đó là dấu hiệu cho thấy Poutine đã không chiếm được Ukraine như ông ta ước tính. Có người nói ngay từ buổi đầu Poutine đã thua và cái mất lớn nhứt của ông ta là uy tín của một vị lãnh tụ một đại cường nguyên tử. Theo nhà văn nga Andreï Kourkov thì Poutine đã thật sự chết rồi về mặt chánh trị. Nhưng nay thì Poutine lại chết một lần nữa về mặt văn hóa. Poutine và Nga mất sạch ở Ukraine . 

Hai nhà thơ

Một buổi sáng Nga chưa oanh tạc, thành phố Odessa yên tỉnh . Tuyết vừa tan . Pho tượng nhà thơ Alexandre Pouchkine (1799-1837) hiện rõ trên nền trời trong xanh. Pouchkine là nhà thơ Nga đã phải rời bỏ Saint-Péterstrasbourg trốn xuống tận bờ biển Đen, sanh sống ở đây suốt sáu năm dài vì những lời thơ của ông xúc phạm tới Nga hoàng . Mà xưa nay, văn chương Nga vẫn thường nhằm công kích cấp lãnh đạo, từ thời quân chủ như vua chúa, qua thời cộng sản như Tổng Bí Thư đảng, Chánh trị Bộ, Trung ương đảng, … Dĩ nhiên, Pouchkine làm thơ bằng tiếng Pháp vì thuở đó, vua chúa, giới Quí tộc, giới Thượng lưu Nga đều nói và viết tiếng pháp . Tiếng Nga chỉ lưu hành trong lớp dân nhà quê của Nga mà thôi .

Chính Napoléon đã làm cho người ta thấy tiếng Pháp tuyệt đẹp nhưng với dân Nga, ông là kẻ xâm lược . Nhà thơ Pouchkine giựt mình thức tỉnh khi nhận thấy mình nói và viết cùng thứ tiếng của kẻ xâm lược . Từ nay, ông bắt đầu nói và viết bằng thứ tiếng của chính ông . Tiếng nga . Sau ông, trào lưu văn học Nga bắt đầu. Nhưng thật trớ trêu khi tiếng Nga ở Ukraine ngày nay lại là tiếng nói của kẻ xâm lược . Và người ukraine cũng bắt đầu thật sự giác ngộ . Họ trở về nói và viết bằng tiếng của mình . Tiếng ukraine !Thật tội nghiệp khi thấy nhiều người đã phải cố gắng vận dụng tối đa số vốn từ ngữ bằng tiếng ukraine để nói chuyện . Đối với họ, quả thật đây là cả một thứ địa chấn nội tâm . Nhưng đây thật sự là một nhu cầu để tách bạch họ là người Ukraine . Hoàn toàn không có gì liên hệ với Nga nữa.

Ở Ukraine giờ đây, sau những oanh kích, tấn công bằng súng đạn là cả một trận chiến cuồng nhiệt về văn hóa.

Từ khi Liên-xô sụp đổ, Ukraine trở thành quen thuộc với tiếng nga trong đời sống hằng ngày, nhứt là ở các vùng Đông-Nam và chạy dài lên Đông-Bắc, dân chúng gần như chỉ nói tiếng Nga. Cả ông Tổng thống Zelensky vẫn cảm thấy thoải mái hơn khi nói chuyện bằng tiếng Nga. Tuy nhiên, còn vài thành phố và phần lớn ở nhà quê, dân chúng lại nói một thứ tiếng như tiếng địa phương, « surjik » . Chữ « surjik » có nghĩa là một thứ bánh mì làm bằng nhiều thứ bột khác nhau và ngũ cốc, một thứ tiếng kết hợp tiếng Nga với thổ ngữ bằng văn phạm Ukraine . Một thứ tiếng « lai căng » ! Người nga cho rằng đây chỉ là thứ tiếng nói của dân nhà quê .

Tiếng Nga cáo chung nhường chỗ cho tiếng Ukraine vì tự nó không diễn tả được tình cảm và bản sắc của người Ukraine . Sẽ không còn ai dùng tiếng Nga nữa . Cả trong gia đình mà trước đây tiếng Nga đã quá thông dụng . Mọi người, bất kỳ thuộc sắc tộc nào, đều nói và viết tiếng ukraine, tiếng của Tarass Chevtchenko (1814-1861), nhà thơ lớn của Ukraine . 

Ngoài tiếng nói, xứ sở còn là một linh hồn. Từ nay, các thư viện Ukraine xếp nhà thơ Pouchkine và sách vở tiếng Nga vào thể loại văn chương ngoại quốc . Tuổi trẻ sẽ lớn lên trên một đất nước hướng về Tây Âu, tuy chúng nó là người của Đông Âu . Người Nga hay Ukraine, giờ đây không còn quan trọng nữa vì cuộc chia tay thuộc diện thuần văn hóa .

Sau cách mạng Maidan, qui chế địa phương về tiếng Nga đã bị Quốc hội xóa bỏ gây ít nhiều ảnh hưởng khó khăn cho những vùng phía Nam và phía Đông Ukraine nơi tiếng nga là ngôn ngữ chánh lưu hành . Từ 2014, đời sống văn hóa Ukraine đã được Ukraine hóa . Luật pháp bắt buộc các cơ quan hành chánh phải dùng tiếng Ukraine là quốc ngữ. Báo chí, TV thay thế tiếng Nga bằng tiếng Ukraine . Trong trường học, tiếng Ukraine được dạy là tiếng mẹ đẻ, là quốc ngữ. Trẻ con đi học nói chuyện với nhau bằng tiếng Ukraine mặc dầu cha mẹ chúng nói tiếng Nga. Nhưng không ai cho đó là sự phân biệt đối xử vì nó hoàn toàn do sự đồng thuận vô cùng rộng rãi, trên khắp cả nước, với nhiều chủng tộc và nhứt là tiếng Nga đã là thứ tiếng song hành với tiếng Ukraine suốt thời gian dài .

Trước diễn tiến này, Poutine lấy làm căm tức vô cùng. Và điều này cũng là lý do để Poutine xua quân qua đánh chiếm Ukraine hôm 24/02 vừa qua. Nhưng chiến tranh đã chấp cánh cho nhà thơ Chevtchenko. Những người Ukraine nói tiếng Nga nay quay lại với tiếng Ukraine . Nhiều người vì mới nói tiếng Ukraine lần đầu tiên nên nói như người mới tập nói .  Phản ứng chối bỏ tiếng Nga mạnh nhứt ở những người mà Poutine cho rằng ông tiến đánh  Ukraine để giải phóng họ. Thế mà giải phóng ở đây không đem lại hệ quả nào khác hơn là làm cho người dân thấy bản sắc địa phương hiển lộ rõ hơn trước kia. Poutine thường lên án Lê-nin đã khai sanh ra nước Ukraine chớ trước kia là đất nước của Nga. Nhưng nay chính Poutine làm cho dân Ukraine đứng lên chống lại ông giành độc lập. Phải chăng ông vừa đem lại cho Ukraine nền độc lập thật sự.

Nay Chevtchenko trở thành nhà thơ của học sinh vì tất cả đều học thuộc lòng thơ của ông ở nhà trường dạy.

Ông còn là nhà lãnh đạo cuộc chiến ngôn ngữ và đã từng bước chiến thắng ngoạn mục.

Nhà văn Tiouttchev viết về Nga «Người ta không thể hiểu được Nga bằng lý trí» . Vì vậy mà Nga đã đánh mất tất cả ở Ukraine!

Nga sẽ mất tất cả. Sự mở mang ở Ukaine, hàng ngàn binh sĩ với hàng chục Tướng lãnh, vị thế cường quốc, … cho tới ngôn ngữ và văn hóa. Thị xã Ternopil đã hạ tượng nhà thơ Pouchkine, đã một thời từng là nhà thơ lớn của Ukraine, cho vào nghĩa địa những tượng đài của Nga. Trong thi ca Ukraine, người ta chỉ biết có Chevtchenko là nhà thơ lớn. Và tượng của ông được nhiều nơi dựng lên thay thế nhà thơ Pouchkine.

Mặt trận ngôn ngữ ở Ukraine nay đã lan tới Paris. Vài cửa hàng thực phẩm Nga, nơi lui tới của kiều dân Nga, bảng hiệu viết bằng tiếng nga, liền được chủ tiệm viết lại bằng tiếng Ukraine.

Cái « thế giới Nga » mà Poutine từng ôm ấp nay đã tan biến mất. Như Liên-xô đã sụp đổ không kịp để lại vết tích. Dân Belorusse bắt đầu trở lại nói tiếng của mình. Kazakhstan, Ouzbékista, Géorgie cũng đổi chữ viết, không nói tiếng Nga nữa.

Poutine lại thua thêm một trận nữa. Thua sát ván!

Đường sạch,  Phố sạch

Tiếp theo cuộc chiến ngôn ngữ, Ukraine liền tiến hành chiến dịch « làm sạch đường phố » . Thị xã Kiev bắt đầu hạ tượng lịch sử Hữu nghị Nga-Ukraine chiếm một vị trí quan trọng ngay trung tâm thành phố. Tượng làm bằng đồng cao 8m. Xe cần cẩu kéo tượng hạ xuống làm rơi cái đầu tượng người công nhơn Nga . Ông Thị trưởng Vitali Klitschko thấy vậy vội tyên bố «Và đúng là điều mang ý nghĩa rất tượng trưng … cái đầu của công nhơn Nga rơi xuống đất».

Tượng dựng năm 1982 dưới thời Liên-xô để tưởng niệm ngày thống nhứt Nga và Ukraine . Nay chánh quyền ukraine xóa sạch vết tích củ từ thời cộng sản, tức để nói lên chủ trương của  Ukraine là dẹp cộng sản triệt để, chớ không chỉ đánh Poutine vì Poutine xua quân chiếm Ukraine hôm 24/02 vừa qua mà thôi . Còn một pho tượng loại này ở nơi khác cũng sẽ được dẹp sạch trong ít ngày tới.

Thị trưởng Kyiv nói, sẽ tiếp tục hạ các tượng khác. Ảnh AFP

Vẫn theo ông Thị trưởng Kiev, 60 bức tượng khác nữa ở rải rác nhiều nơi sẽ được phá bỏ hết. Ngoài ra, có 460 đường phố cũng sẽ được đổi tên lại theo lịch sử Ukraine. Theo chiến dịch bài trừ cộng sản, các nơi có tượng Lê-nin đều cho hạ bệ, đem dẹp vào nghĩa địa danh nhơn cộng sản, thành phố mang tên cộng sản được đổi tên lại theo tên cũ trước năm 1917

Ukraine đánh mạnh để hạ Poutine

Poutine cho rút quân khỏi những nơi khác để dồn lực lượng về giữ và chiếm trọn Donbass nhưng nay thì mục tiêu này thấy khó đạt. Trước đà tiến mạnh và từng bước thắng lợi của quân Ukraine, nhiều nhà phân tích lo ngại Poutine có thể sẽ phản ứng liều mạng sử dụng nguyên tử giới hạn. Như Giám đốc Viện Nghiên cúu chiến lược của Trường Quân sự Pháp, ông Jean Vincnt Holeindre, nhắc lại lời hăm dọa của  Poutine và lưu ý mọi người không nên coi thường tầm quan trọng của nó. Trái lại, những nhà quân sự khác lại cho rằng sử dụng nguyên tử không phải đơn giản. Vả lại, tuy  Poutine nắm trọn quyền ở Điện Cẩm linh nhưng liệu chắc được sự đồng thuận để dùng nguyên tử không?

Nhưng trong lúc đó, Giám đốc tình báo của Ukraine, hôm thứ sáu 13/05 vừa qua, cho rằng  Ukraine vẫn trong khả năng thắng Nga trước cuối năm. Qua hôm sau, ông Jens Stoltenberg, Tổng Thư ký Otan, nhận định Ukraine «có thể thắng » vì cuộc chiến «không diễn ra» như Moscou đã tiên liệu trước kia.

Trên thực tế chiến trường, nay sau hơn 80 ngày đánh nhau, quân Nga chưa hoàn toàn kiểm soát được một thành phố nào quan trọng hết cả. Ở Marioupol, phía Đông-Nam Ukraine, quân đội Ukraine vẫn cố thủ trong xưởng thép Azovstal và nay đã đẩy lui quân Nga, xưởng thép đã hoạt động lại một phần.

Về tương lai chiến cuộc Ukraine, Tướng Ben Hodges, cựu Chỉ huy trưởng lực lượng Mỹ ở Otan, dự đoán Ukraine sẽ chiếm lại trọn đất nước trước mùa thu vì tới « tháng 9, quân nga sẽ mất tinh thấn do đã nỗ lực tối đa mà không đạt được mục tiêu. Quân Ukraine không chỉ ngăn chận được quân Nga mà còn tấn công để chiếm lại Ukraine theo biên giới cũ của nó »

Cả thế giới đều thương và ủng hộ Ukraine. Chẳng lẽ Ngọc Hòang Thượng Đế không ngó lại một đất nước bị tàn phá chỉ vì tham vọng của một tên bịnh hoạn!

Nguyễn thị Cỏ May


12 BÌNH LUẬN

  1. Cứ nhìn cuộc chiến tranh Nga -Ukrain bây giờ , đã bao nhiêu lính Nga bị chết ; nếu mà trong cuộc chiến nào đó , thí dụ vậy , mà số lính Mỹ bị chết nhiều như thế , trong khoảng thời gian ngắn như thế , chắc chắn là sẽ có vô số cuộc biểu tình rầm rộ để phản đối khắp nơi trên đất Mỹ .

  2. Tại vì người được giáo dục trong chế độ tự do họ nghĩ khác , họ dùng tiêu chuẩn khác trong các nhận xét của họ . Người Cộng sản dù trong chế độ hoàn toàn độc tài như Bắc Hàn hay một phần như Nga sô , Việt nam bây giờ họ cũng nghĩ khác .

  3. Nhìn cảnh Putin tàn sát UKrain ,mọi người không khỏi chạnh lòng.Thế mới biết bản chất CS! Chúng ta còn nhớ,gần đây thôi,thuở khủng bố chiếm một trường Tiểu Học làm con tin.Putin đả đem quân đến giết tron ổ nhóm
    khủng bố mười mấy đưa,trong lúc hơn 300 trẻ em bị thiêt mạng vì nhiễm hơi đôc mà Putin xử dụng để tiêu diêt khung bố. Với CS chỉ cần đạt
    mục tiêu,các phương tiên chỉ là thư yếu.

  4. Ở miền Bắc vì là “ bảo hộ “ nên không có một thành phố nào như Chợ lớn như thế trước 1954 . Vì trong Nam là “ thuộc địa “ cho nên mới có Bình Xuyên , Bảy Viễn … cho nên mới có “ luật rừng “ở trong Nam . Ở trong Nam , theo cái văn hoá của phim ciné nói tiếng Tây , vì giá rẻ , nhiều rạp , nên có nhiều “ anh hùng , hảo hớn “ ! Nên yếm thắm trần trùng trục thấy Ba bia nói toàn phim tiếng Tây mới sợ bị quê , mới dùng chữ “ nhà quê “ và “ hợm hĩnh “! Thế là “ ráo sư Sakim “ mới nhảy vào bắt chiếc ngài “ Tabert 123 “ !!

  5. Cỏ khi nào Tầu nó cho VN ( quốc gia hay cộng sản ) như thế . Màcó bao giờ bị cấm nói tiếng Tầu ở VN không ? Dân Tầu ở VN mà vặn radio tiếng Tầu thì từ đầu xóm đến cuối xóm đều nghe thấy . Mà Chợ lớn , toàn dân Tầu , nổi tiếng đầu cơ , tích trữ các loại nhu yếu phẩm làm đa số dân Việt điêu đứng .

  6. Ráo sư Sakim ngu quá : chỉ có Ukrain chứ không bao giờ Ba lan , Phần Lan … bởi vì nó không “ phản phé “ mà còn chọc quê Nga như Ukrain vì “ ỷ vào thế của Mỹ & NATO “ quá sức . Ai cũng biết Nga đã cho Ukrain 1 lò luyện thép vĩ đại và 1 nhà máy hạch nhân lớn nhất nhì trong vùng . Đã vậy mà còn cấm dân Nga ở Ukrain không được nói tiếng Nga .

  7. Thật khó lắc đầu khi được hỏi “Nga và Mỹ có là kẻ thù của nhau sau khi LX tan rã không” !
    Sự thể Nga là một lực lượng hạt nhân khổng lồ ngang ngửa với Mỹ đặt 2 nước vào tình thế như 2 mãnh hổ phải gườm nhau, cảnh giác nhất cử nhất động.

    Tổng thống “bền vững” của Nga lại là một cựu KGB: có một sợi dây rốn sót lại nơi chế độ nầy, khiến bản chất chính trị của Nga không dứt được với quá khứ của nó.
    Nó lại còn tự chứng minh bản thân là di căn của thời kỳ bành trướng chủ nghĩa, gây dựng thanh thế, sức mạnh,
    bằng những cuộc chiến can thiệp, thôn tính, ủng hộ độc tài, phô trương vũ khí, hăm he hù doạ!
    Nga lộ rõ là một thế lực hiếu chiến, và thực sự đã thể hiện mình…
    ở Chechnya, Syria, chiếm Crimea, phát động chiến tranh toàn lực xâm lược Ukraine…

    Mỹ và NATO tất yếu phải đặt mình vào tình trạng báo động, cảnh giác đối phó; vừa phải hạn chế điều xấu nhất có thể xảy ra: đụng độ trực tiếp với Nga.
    Bắn chậm thì chết, nhưng đó sẽ là đại hoạ diệt vong!

    Chính Nga phát động chiến tranh ở Ukraine, không phải Mỹ.
    Mỹ và thế giới lương tri có nghĩa vụ lương tâm phải chận đứng bàn tay diệt chủng giết chóc thường dân, đốt sạch phá sạch, hãm hiếp khủng bố của kẻ xâm lược!

    Ukraine phải được giải cứu bằng cách giúp đỡ dân tộc nầy tối đa có thể, để nó tự cứu mình!

    Không thể gọi đó là chiến tranh uỷ nhiệm của Mỹ và Tây !

    Mỹ, Phương Tây mà rút, ngưng…thì một dân tộc bị nô lệ hoá, rơi vào địa ngục!

    Thế lực xâm lược đã công khai tuyên bố “sẽ chiếm đóng vĩnh viễn phía Đông và Nam của lãnh thổ Ukraine”.
    Thế giới sẽ đành chấp nhận trật tự mạnh được yếu thua chăng?

    Sau Ukraine sẽ là ai nữa?
    Ba Lan, 3 nước vùng Baltic, Phần Lan, Đan Mạch…???

    Mầy chọn lao xuống vũng lầy xâm lược, thì đừng trách ta nhấn cho mầy chìm luôn.
    Đó là tương kế tựu kế.
    Không phải chiến tranh uỷ nhiệm!

  8. Có lẽ tác giả viết bài này vài hôm trước đây. Tin hôm nay cho biết Mariupol của Ukraine mới thất thủ vào tay Putin rồi.

  9. Cuộc chiến Ukraine chống lại Nga trở thành cuộc chiến ủy nhiệm. Mỹ và khối NATO đổ tiền và vũ khí cầm chân nước Nga tại đây. Coi như nước Nga cuối triều đại Putin là một nước Nga trở thành nghèo không còn đủ sức đe dọa NATO nữa. Chính bản thân Putin cũng nghe đâu bị ung thư máu, khó trụ qua được cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024. Như vậy là sự liên kết Nga -Tàu không có giới hạn – coi như Nga đã bị cầm chân. Giờ chỉ còn lại Tàu Cộng ở Á Châu và đàn em cộng sản Hà Nội. “Đi với Tàu thì mất nước; đi với Mỹ thì mất đảng; nhưng thà mất nước hơn mất đảng”. Và để tỏ lòng trung thành với kẻ xấu, cộng sản Hà Nội bỏ phiếu trắng không chống lại Nga.

    Giai đoạn hai tiếp theo không là vấn đề của Nga mà là Tàu Cộng với thế giới. Nga không thắng cuộc chiến Ukraine đồng nghĩa Tàu Cộng cũng sẽ không dám phiêu lưu đánh chiếm Đài Loan bằng vũ lực. Mỹ vẫn bán vũ khí và các chính trị gia vẫn tới thăm hòn đảo này mà Tàu Cộng không dám có bất cứ hành động nào ngoài tập trận và tập trận và chỉ là tập trận để phản ứng. Thế cuộc đang có thay đổi khi Mỹ không còn có ý định coi Đài Loan thuộc của Tàu và dân Nhật muốn chính quyền phải cứng rắn với Tàu Cộng về tranh chấp đảo. Sau cuộc hội nghị với các nước ASEAN tại Mỹ, Biden đang có chuyến thăm Nhật và Nam Hàn, càng làm cho liên minh Mỹ và đồng minh khu vực này thay đổi vững chắc hơn. Tàu Cộng như đang bị thất thế. Liệu Hà Nội có bỏ được Mỹ hay sẽ phải bám vào Mỹ dù luôn khẳng định không chọn phe? Nếu Mỹ choảng nhau với Tàu Cộng – điều này là chắc chắn trong thập niên này – đảng cộng sản Hà Nội chỉ có thể tồn tại nếu Tàu Cộng thắng Mỹ nhưng Tàu lấy sức mạnh gì để thắng được Mỹ, Nhật và đồng minh tại vùng chiến lược này?

    Tập đang lo sợ viễn cảnh những ngày sắp tới cho tương lai nước Tàu. Liệu sẽ phải như nước Nga bây giờ chỉ vì quá hung hăng lộ liễu muốn làm bá chủ cả thế giới? Từ trước tới nay các nước cộng sản và độc tài luôn chê nước Mỹ nhưng luôn bám vào Mỹ để sống. Mỹ đã giúp hai nước cộng sản Tàu và VN được như hôm nay nhưng chưa biết ngày mai sẽ ra sao khi Tàu muốn đuổi Mỹ ra khỏi khu vực này và lãnh đạo cộng sản Hà Nội vẫn gọi Mỹ là “thằng” là “nó”. Hà Nội và Bắc Kinh vẫn coi Mỹ là kẻ thù của cộng sản.

    Dấu tích cộng sản Nga còn sót lại ở Ukraine sau trận chiến này tàn tích cộng sản sẽ bị xóa sạch. Liệu cộng sản Tàu và cộng sản VN có sẽ bị xóa nếu chiến tranh xảy ra? Chắc chắn cộng sản sẽ không còn nếu một cuộc chiến nữa xảy ra.
    nv

    • Cảm ơn Nguyễn Văn đã thăm hỏi sức khoẻ những ngày SK không thể vào đcv. Hình như bạn cũng đã vắng khá lâu, nay mới xuất hiện.
      HP có gửi lời thăm hỏi NV cùng Bison; dạo nầy ông nhiều trầm mặc và không ham viết lách gì.

      Chúc bạn luôn khoẻ mạnh, an vui.

      • Vui thấy bạn SaKim đã khỏe lại.
        Già rồi mới thấy sức khỏe là quan trọng. Tôi cũng lu bu nhiều việc nên cũng ít đọc và viết comment. Web ĐCV dạo này cũng hơi khó vào. Nhắn lời thăm hỏi bạn HuePhan. Cùng mong tất cả chúng ta khỏe tuổi già.
        nv

Leave a Reply to SaKim Hủy phản hồi

Please enter your comment!
Tên