Ông Đường Văn Thái được gặp mẹ lần đầu

1
Nhà hoạt động Thái Văn Đường
Đường Văn Thái được gặp mẹ lần đầu sau gần chín tháng mất tích ở gần Băng Cốc.
Người nhà nói ông Đường Văn Thái trông vẫn khoẻ mạnh sau thời gian dài bị mất tích ở Thái Lan và sau đó xuất hiện ở nhà tù của Việt Nam.
.
Ông Đường Văn Thái (hay còn gọi là Thái Văn Đường), một người chuyên đưa tin về tham nhũng của quan chức và đấu đá nội bộ trong bộ máy chính quyền từ trung ương tới địa phương, bị mất tích ngày 13/4/2023 ở gần thủ đô Bangkok của Thái Lan, sau khi ông được phỏng vấn để đi định cư ở một nước thứ ba.
.
Sau đó vài ngày, truyền thông nhà nước loan tin công an Hà Tĩnh bắt giữ một người đàn ông cùng tên vì “xâm nhập bất hợp pháp” từ Lào trong thời điểm Ngoại trưởng Hoa Kỳ thăm Hà Nội.
.
Giữa tháng 7 cùng năm, Cơ quan An ninh Điều tra của Bộ Công an công bố lệnh tạm giam Đường Văn Thái để điều tra về cáo buộc “tuyên truyền chống Nhà nước” theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự.
.
Chiều 30/1/2024, bà Dương Thị Lư bất ngờ nhận được cuộc gọi của công an thông báo bà sẽ được gặp con trai- blogger Đường Văn Thái, vào ngày hôm sau ở Trại tạm giam B14 của Bộ Công an ở huyện Thanh Trì (Hà Nội).
.
Chia sẻ với Đài Á Châu Tự Do (RFA) vào ngày 02/2, bà Lư cho biết sáng sớm ngày 31/1, bà đi taxi đến trại tạm giam và được nói chuyện với con trai bằng điện thoại qua lớp kính dày.
Bà kể lại cuộc nói chuyện đầu tiên giữa hai mẹ con sau gần chín tháng như sau:
.
“Được nửa tiếng nói chuyện sức khoẻ, chuyện gia đình chuyện trong làng thế thôi chứ tuyệt đối không được nói chuyện công việc. Nó (phía công an- PV) đe từ cửa kia mà.”
Người mẹ già hơn 70 tuổi xúc động khi được gặp lại con trai sau nhiều đồn thổi về tính mạng của ông kể từ khi đột nhiên mất tích ở Thái Lan.
.
Một năm trước bà Lư có sang Bangkok gặp ông Thái trong dịp Tết Nguyên đán Quý Mão, sau thời gian dài không gặp lại bà nhận xét:
.
Bà không nhận ra tại vì nó trắng hơn, ngày ở bên Thái Lan nó đen. Vẫn mạnh khoẻ lắm. Trông trắng trẻo vạm vỡ lắm, không có gì là hao hụt cả.”
.
Người mẹ đang sống một mình ở Hà Nội được con trai cho biết tình trạng trong trại tạm giam “ổn, được ăn uống đầy đủ, và được đối xử tốt.”
.
Khi hỏi về tiến trình điều tra, bà cho biết phía công an không nói cụ thể mà chỉ động viên bà một cách chung chung:
“Đến lúc ra cửa thì nó (cán bộ trại giam- PV) chỉ bảo là ‘Bà ơi bà cứ yên tâm, ở trong này anh ấy không vấn đề gì. Anh ấy sẽ sớm về với bà. Từ nay đến 20/4, nếu có gì thay đổi thì chúng cháu sẽ đánh giấy về cho bà’.”
.
Phóng viên gọi điện cho Cơ quan An ninh Điều tra, Bộ Công an để hỏi về tiến trình điều tra trong vụ án của blogger Đường Văn Thái, tuy nhiên người trực máy từ chối trả lời.
Bà cho biết do không được phép tự do trao đổi thông tin trong cuộc gặp vừa qua nên bà không rõ ý định của con trai về việc thuê luật sư bào chữa, trong khi bà đã lớn tuổi nên không biết cách tìm luật sư để trợ giúp pháp lý cho ông.
.
Theo quy định trong Bộ luật Tố tụng hình sự, bị can trong các vụ án thuộc chương An ninh Quốc gia chỉ được gặp thân nhân và luật sư khi quá trình điều tra kết thúc.
.
Việc ông Đường Văn Thái được gặp thân nhân khi điều tra còn đang diễn ra nằm trong số trường hợp hiếm hoi. Trong phần lớn các vụ án chính trị, bị can không được gặp thân nhân trong thời gian này, thậm chí có trường hợp chỉ được gặp gia đình sau khi đi thi hành án.
Ông Đường Văn Thái, 42 tuổi, sang Thái Lan xin quy chế tị nạn chính trị từ cuối năm 2018.
Ở gần Bangkok, ông tiếp tục đưa tin về tranh giành quyền lực giữa các quan chức lãnh đạo ở cấp trung ương và địa phương, với hàng trăm video clip phát trực tuyến trên kênh Youtube Thái Văn Đường, hiện đã bị xoá.
.
Ngay trước khi bị mất tích ở khu vực gần nhà trọ ở Thanyaburi, tỉnh Pathum Thani, ông đã được phỏng vấn để đi định cư ở nước thứ ba.
.
Nhiều tổ chức dân sự quốc tế như Theo dõi Nhân quyền (HRW), Phóng viên Không Biên giới (RSF) và Uỷ ban Bảo vệ Ký giả (CPJ) cho rằng Đường Văn Thái bị bắt cóc bởi lực lượng an ninh Việt Nam và đưa về Việt Nam, giống như trường hợp blogger Trương Duy Nhất của RFA ở Bangkok trong năm 2019 hay cựu quan chức dầu khí Trịnh Xuân Thanh ở Berlin năm 2017.
.
Giữa tháng 7/2023, bà Lư nhận được giấy thông báo về việc khởi tố bị can, áp dụng biện pháp ngăn chặn tạm giam của Cơ quan An ninh Điều tra (Bộ Công an) ký ngày 05/7.
Kể từ khi hết hạn tạm giam vào ngày 12/8/2023 đến nay, bà chưa nhận được thông báo gia hạn tạm giam con trai mình.
.
Thep RFA