Hai dân tộc Việt Nam và Ukraine khá tương đồng nhau khi có hai ông hàng xóm giống nhau: Tàu cộng Tập Cận Bình và Nga Putin độc tài cộng sản.
Dân tộc Việt Nam từ đầu thế kỷ 20 bị người Việt Nam mang chủ nghĩa Mác Lê Nin từ Nga về áp dụng dùng bạo lực cướp chính quyền từ chế độ dân chủ đại nghị Trần Trọng Kim năm 1945, thiết lập chế độ độc tài toàn trị cộng sản từ đó làm bàn đạp chiếm đóng toàn bộ Việt Nam, xây dựng bộ máy cai trị do đảng cộng sản cầm quyền, lập bộ máy nhà nước cộng sản mang tên cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Ukraine là một dân tộc, một đất nước bị sát nhập vào liên bang Xô Viết, gọi là Liên Xô chung sống hòa bình với dân tộc Nga sau cuộc cách mạng Nga 1917 thành công.
Việt Nam và Ukraine khá tương đồng khi bị hai người anh Trung Quốc và Nga luôn đàn áp bắt nạt và xâm lược chiếm đóng đất đai khi có cơ hội.
Trung Quốc chiếm Hoàng Sa Trường Sa của Việt Nam năm 1974, 1988, gây chiến tranh biên giới năm 1979 kéo dài mười năm mới chấm dứt.
Ukraine tách ra khỏi Liên Xô sau khi sụp đổ hệ thống cộng sản năm 1991, thành nhà nước độc lập. Ukraine dần dần đi theo chế độ dân chủ đa nguyên EU, nước Nga với di sản chủ nghĩa marx lenin nặng nề vẫn giữ chế độ độc tài. Putin trở thành tổng thống Nga từ năm 2000 cho tới hiện nay.
Putin cay cú vì Ukraine không theo mô hình độc tài thân Nga nên chiếm đóng bán đảo Crưm năm 2014 và tiếp theo chiếm 4 vùng biên giới Ukraine với diện tích hơn 10 vạn km2.
Sau đó gây cuộc chiến tranh mục đích chiếm đóng toàn bộ Ukraine tháng 2.2022, nhưng bất thành dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Tổng thống Ukraine Zelensky.
Ukraine hiện nay vững vàng vừa chiến tranh vừa ổn định đất nước, được sự ủng hộ của Mỹ và thế giới dân chủ.
Việt Nam và Ukraine tương đồng cùng bị hai ông láng giềng khổng lồ xâm lược và chiếm đóng.
Điểm khác biệt chính trị là dân tộc Việt Nam bị chế độ độc tài toàn trị cộng sản cai trị, trong khi Ukraine theo mô hình dân chủ tự do EU không cộng sản.
Đây là mấu chốt của vấn đề trả lời câu hỏi vì sao chính quyền Tô Lâm, Phạm minh Chính chơi thân với Putin, Tập Cận Bình, không thân với chính quyền Ukraine!
Ngược lại chính quyền Ukraine về mặt ngoại giao bình thường với chính quyền Việt Nam nhưng không thân cận.
Như vậy dù khác nhau chế độ nhưng Việt Nam và Ukraine vẫn bị Trung Quốc và Nga xâm lược, chiếm đóng.
Một câu hỏi khá thú vị là tương lai của Việt Nam và Ukraine ai sẽ hơn ai?
Một câu hỏi khá đau đầu các chính trị gia luôn theo dõi thời sự chính trị thế giới luôn phức tạp.
Dân tộc Việt Nam bị nội chiến suốt thế kỷ 20 vì cộng sản Việt Nam chiến đấu cho Liên Xô và Trung Quốc để chủ nghĩa Mác Lê Nin chiến thắng trên phạm vi toàn thế giới như khẩu hiệu treo khắp nơi ở Việt Nam, do vậy khẳng định nguyên nhân Việt Nam bị xâu xé do người Việt Nam mang chủ nghĩa cộng sản vào Việt Nam năm 1930, gây nên cuộc nội chiến vì ý thức hệ làm chết ít nhất 6 triệu sinh mạng con người.
Cuộc chiến tranh biên giới 1979 cũng giết chết hàng trăm ngàn người Việt Nam và Trung Quốc.
Cuộc chiến tranh với Nga với hậu quả nghiêm trọng với gần triệu người chết và bị thương ở cả hai dân tộc Ukraine và Nga.
Cả hai cuộc chiến tranh Việt Nam – Trung Quốc, Ukraine – Nga đều do Trung Quốc và Nga phát động gây chiến.
Ukraine và Việt Nam rất tương đồng về mặt này một cách kinh ngạc dù hai nước xa nhau địa lý, một Châu Âu, một Châu Á!
Mặc dù Việt Nam hết chiến tranh , người dân sống trong hòa bình, kinh tế phát triển hơn Ukraine nhưng người dân không có quyền tự do phổ quát, bị đảng cộng sản đàn áp khốc liệt về quyền con người, các dư luận viên nhân kỷ niệm 50 năm giải phóng Miền Nam ca ngợi cộng sản Việt Nam hết lời, hòa bình rất đẹp! Ai chẳng biết như vậy, đâu chỉ Việt Nam, dư luận viên cộng sản không ngừng nói xấu Ukraine vì ngoại giao cứng đầu, không nhượng bộ lãnh thổ cho Putin, tránh chiến tranh như hiện nay?
Mặc dù Ukraine đang có chiến tranh với Nga Putin, đời sống khó khăn nhưng chính quyền Ukraine và người dân quyết không đầu hàng Nga và kiên trì đánh đuổi xâm lược Putin ra khỏi biên giới Ukraine, khi đó hòa bình vĩnh viễn được thiết lập với sự ủng hộ tuyệt đối của các nước dân chủ EU và thế giới.
Việt Nam còn họa cộng sản dù trước mắt cuộc sống vật chất khá hơn, nhưng về quyền con người cơ bản bị đàn áp, cuộc cách mạng giải phóng con người vẫn tiếp tục cho tới ngày dân chủ tự do như Ukraine.
Ukraine và Việt Nam khi bị đem ra so sánh: rất thú vị và phức tạp do bị hai đế quốc láng giềng độc tài toàn trị chi phối !
Chỉ khi Ukraine chiến thắng Putin xâm lược thì Ukraine chắc chắn tương lai tươi sáng hơn Việt Nam, vì một điều quan trọng : chế độ dân chủ mới là kỷ nguyên vươn mình của dân tộc cả kinh tế và chính trị tự do cho dân tộc mình.
Chế độ độc tài toàn trị cộng sản như Tô Lâm hô hào mang tính dân túy như Trung Quốc hiện nay: kinh tế phát triển nhưng quyền con người bị kìm kẹp.
Warsaw, tháng 5 2025
Nguyễn Văn Khánh