Tiếng nói “Bất đồng” của Mai Khôi

7

 

Ca sỹ và nhà hoạt động – đôi khi được coi là Pussy Riot của Việt Nam, đang thách thức một xã hội biết tự kiểm duyệt.

Trong những ngày cuối tháng Hai, các khán thính giả đã tập trung tại Phu sa lab – một không gian biểu diễn nghệ thuật tại quận Tây Hồ, Hà Nội. Một số đại diện của đại sứ quán Hoa kỳ và những người làm trong ngành ngoại giao của những nước khác đứng kề bên các nhà hoạt động, các nhạc sỹ, nghệ sỹ và một nhóm nhỏ các nhà báo. Những người nước ngoài và cả người Việt này đã làm chứng cho sự ra đời của “Bất đồng”, một CD mới của Mai Khôi được mang một tên gọi rất thẳng thắn và trung thực. Nhiều người thắc mắc, liệu sẽ có sự xuất hiện của Công an. Vì đây không phải là lần đầu tiên Công an có mặt tại sự kiện của nữ nhạc sỹ bất đồng này.

Những người Mỹ đứng xung quanh đó, thật ra đã quen biết Mai Khôi từ trước. Trong năm 2016, cùng với hàng trăm ứng cử viên độc lập cô đã bị ngăn cản khi ứng cử vào Quốc Hội, và cô là một trong số ít những người được gặp tổng thống Mỹ Obama. Vào tháng 11, khi Tổng thống Trump tham dự APEC, cô và chồng (là người Úc), đã bị đuổi khỏi căn hộ tại Hà Nội bởi những người mà cô cho là người của công an chìm. Khi những chiếc xe của phái đoàn Tổng Thống Trump đi qua, cô đã đứng ra giương cao tấm biển “P(iss)eace on you Trump” (chơi chữ hoà bình và đái).

“Tôi phản đối Trump vì ông ấy là người phân biệt chủng tộc” Mai Khôi nói. “Ông ấy đến Việt Nam nhưng không tiếp xúc với xã hội nhân sự và không làm gì để ủng hộ nhân quyền. Tôi muốn dừng lại việc chỉ nói suông về tự do biểu đạt, và muốn bắt đầu thực tập nó.”

Cô nói một cách khá khiêm tốn. Sau khi cô bị gạt ra khỏi danh sách các ứng cử viên, thì trên các lá phiếu bầu chỉ còn toàn các ứng cử viên cộng sản. Mai Khôi nói, cô sẽ cố gắng hết sức để làm gương cho giới thanh niên có thể tham gia cuộc bầu cử năm 2021. “Chiến dịch của chúng tôi nhằm làm thay đổi cái cách người ta tham gia vào chính trị”. Đơn giản là tham gia ứng cử chính là một cách hoạt động có ý nghĩa.

Khác với Pussy Riot, là nhóm nhạc Nga mà người ta hay so sánh với Mai Khôi, thì âm nhạc đối với Khôi vẫn và sẽ luôn luôn có giá trị, và là điều quan trọng đối với cô. Qua các bài hát mới (có hai thành viên nữa trong nhóm nhạc, rất phù hợp với cái tên “Những người bất đồng”), Mai Khôi có thể được coi là Bjork hay Laurie Anderson của Việt nam. Giọng của cô lúc trầm, lúc bổng, lúc thì thầm, lúc vang dội. Người thổi Sacxô của cô chơi như John Coltrane trong thời gian ông bị trầm cảm nhất. Nhạc của Khôi được viết ra để gây một phản ứng lên thân thể, nó như đấm vào không phải chỉ một mà là nhiều sợi dây thần kinh. Mục đích của nó là tấn công, không sợ gây khó hiểu, nghe ác cảm hay gây đau đớn. Giá mà âm nhạc có thể làm vỡ những chiếc cùm thì đây chính là loại âm nhạc đó.

Lời hát của cô cũng liều mạng. Bài hát đầu tiên “Xin ông” gửi cho các lãnh đạo của đảng cộng sản: “Xin ông, cho chúng tôi được hát, cho chúng tôi được bày tranh ra ngắm, cho chúng tôi được yêu”. Chủ đề bài hát  “Trại phục hồi nhân phẩm” cũng giống như thế: “Vào trong đó ngồi, các ngươi sẽ có thời gian để suy nghĩ, các ngươi sẽ có thời gian để ăn năn, để hối hận, để tự tát vào mặt, vì đã quá tàn ác, vì đã cưỡng bách sự thật, vì đã dùng chính sách ngu dân để cai trị…” Đây là những lời lẽ hoàn toàn phản động, nhưng album này không những quan trọng về chính trị, mà còn về âm nhạc. “Thể loại nhạc này là phương hướng mới đối với tôi,” Khôi nói. “Nó chịu ảnh hưởng của âm nhạc dân gian, và dân tộc, nhưng đó không phải là nhạc dân tộc hay truyền thống. Hơn nữa, nhạc này không bị nhập khẩu từ phương Tây hay Hàn Quốc, như các thể loại nhạc Việt hiện đại”.

Sau buổi biểu diễn, họ bắt đầu thảo luận. Một người Mỹ đặt câu hỏi mà cũng là điều thắc mắc từ đầu của khán giả: “Tại sao công an chưa đến?” Mai Khôi mỉm cười, cô dịch câu hỏi sang tiếng Việt và nói rằng, họ đã được mời nhưng cuối cùng quyết định không tham gia. Thực tế, cô ấy không rõ, tại sao họ không đến, có lẽ vì trong khán giả có quá nhiều người nước ngoài, bao gồm cả đoàn quay phim tài liệu đi theo Mai Khôi đã mấy tháng nay. Hơn nữa, cùng với luật sư, cô đã chuẩn bị một buổi biểu diễn 100% theo luật, vì họ không muốn cho nhà cầm quyền có cơ hội để gây khó dễ.

Như là một sự giải tỏa khi họ đã không đến làm phiền cô trong đêm nay. Trong quá trình làm CD “Bất đồng”, người chịu trách nhiệm chính đã bị phạt vì những lý do rất kỳ lạ. Người chơi Sacxô bị cha của mình đe dọa, nếu tiếp tục chơi nhạc với Khôi, anh sẽ bị gia đình từ bỏ. Một số quan hệ bạn bè bị phá vỡ vì lý do chính trị. “Chúng tôi đã phải trả giá cho loại âm nhạc này”, cô nói.

Việc phản đối chống ông Trump cũng gây phản ứng thù địch. Cả những người ủng hộ cô từ xưa cũng bắt đầu cho rằng cô đã đi quá xa. “Tôi rất ngạc nhiên khi nhận ra người Việt có cách suy nghĩ độc tài ở mức khá cao,” cô nói, và mô tả những cách suy nghĩ mà người Việt đã chấp nhận trong lịch sử, khi xã hội Việt nam hình thành. Mục đích của chế độ độc tài là phải làm sao để người dân tự kiểm duyệt, tự kiểm tra. “Sự phản đối của tôi đã tạo được một cuộc thảo luận rất cần thiết ở Việt nam với chủ đề tự do biểu đạt.” Mai Khôi nhấn mạnh vai trò quan trọng của âm nhạc và nghệ thuật :“Tôi cố gắng mở ra những hướng suy nghĩ và hành động mới, tôi muốn làm cho những điều không được nghĩ tới và không được nói trở thành những điều được nghĩ tới và được nói thoải mái.”

Mấy ngày sau khi CD “Bất Đồng” ra đời, Mai Khôi đã đi biểu diễn ở châu Âu. Sau khi về Hà Nội, cô bị tạm giữ 8 tiếng và tất cả các đĩa CD “Bất Đồng” đã bị tịch thu. Nghe tin mới đó, chúng ta hãy lại nhớ tới lời bài hát “Xin ông”, xin ông cho chúng tôi được  hát…

Hoàng An

Dịch từ  báo: Economist.com

 

7 BÌNH LUẬN

  1. MK bất đồng với ai, về điều gì, chẳng rõ ai là bạn, ai là thù, lý tưởng đấu tranh lại nửa mập mờ, nửa đen tối như mõm chó thì đấu tranh chống ai?
    Chẳng qua thị chỉ là một con đìếm ưa khua môi múa mỏ tạo sự chú ý của người khác, chứ có cái đ. gì mà phải đề cập để thị được thể nói nhảm!

  2. Chỉ là một con bé mang cái ‘mác’ tranh đấu rất ‘Chảnh’:kiêu ngạo và thiếu giao dục mà mọi ngươi đã thấy rỏ khi ntt bình ,nhà dzăn cs định cư ở Mỹ ,mời con bé này hát ,mệnh anh “nhạc đấu tranh ” cho người TNCSVN ở Mỹ nghe.
    Không nhắc lại vụ lùm xùm của đêm “hát” đó ,cũng không tách “con bé” mà trách người tổ chức .Lơn đầu vẫn thua một Mai (kỳ )khôi .
    Tranh đấu là ở bên CS hay bên QG ,nay là tạp thể người chống cộng miền Nam ,giử vững màu cờ vàng của lịch sử ,màu cờ của tự do dân chủ nhân quyền được Mỹ và một số QG công nhận như biểu tượng của tự do dân chủ chống lại cờ “kinh nguyệt” đọc tài áp bức của CS VN…
    Tranh đấu phải có lý tưởng phải có góc gác . Ông Obama nói về dân chủ dân quyền vói người VN và MK cũng được “diện kiến” Obama,NHƯNG MAI KHÔI tiêp xúc vói VIP Mỹ đẻ tranh đáu cái gì cho ai phải có c/c phải có biểu tượng ,nếu không chỉ là tranh đấu như bao người ngoại quốc khác :tranh đấu để có tiếng mà thôi.(tai so VC chỉ co một MK di đến gặp và ngồi ngang hàng vói Obama như là VIP và có phải vì vậy mà MK coi y thị là nhan vạt quan trjgn của cuộc đáu tranh giửa QG -CS?)
    Cũng như Đ/C hay LD Đức và một sô khác ,họ không hiểu ý nghỉa của cờ vàng ,của đông bào TN góc miền Nam tự do dân chủ ,họ không hiểu lịch sử và không nhận ra chính nghỉa của người miền Nam bởi họ được sống được học được tôi luyện trong truyên truyền xảo trá của bọn Công Việt …Óc đặc cứng một ý nghỉ là Miền Nam là tay sai cho Mỹ . Họ không phân biệt được lịch sử xưa và nay ,không biết thế nào là cs ,thế nào là tư bản ,không phân biệt được cái tốt và cái xấu…
    Cho nên Đ/C từ chối CỜ VÀNG ,LD Đ thì bỉ thử cờ vàng , MAI KHÔI XÂY ĐÍT LẠI VỚI CỜ VÀNG…
    Và thái độ này đã làm thui chột một MK “tranh dấu” ,Nó không được hoan nghênh vì vói người QG,MK “chảnh” kiêu ngạo ,hổn láo và có thể nói là vô giáo dục .
    Dù bài viết từ tiếng Anh của người Việt hay của người ngoại quốc đánh bóng MK .MK vẫn trong mắt đồng bào TNCS…là một con bé “chảnh” ,”ranh” và”lỏi”…
    Thậm chí là một con “văn công ” CS…

    • “MK vẫn trong mắt đồng bào TNCS…là một con bé “chảnh” ,”ranh” và”lỏi”…
      Thậm chí là một con “văn công ” CS…” – Jason T.

      Đồng ý với bạn. Mặt mũi trong hình trông giống nữ hộ lý Việt cộng chui rúc trong các hang hầm Củ Chi thời chiến.

  3. Em này khoảng 7, 8 năm trước là vợ sau của nhạc sĩ Huy Đức
    Tranh đấu vớ vẩn, làm mất uy tín của giới tù nhân lương tâm, mấy em hát hổng thì biết cái con mẹ gì mà đòi tranh đấu
    Tranh đấu mà không ra hồn trâu nó đánh bỏ mẹ
    Làm trò ruồi bu dơ bẩn, dù không bênh vực Trump nhưng ai cũng không ưa cái trò hề này
    Thế mà có một em còn lên facebook ca ngợi nàng đòi đái vào Trump, nghe sơ qua đã thấy zơ bẩn, ruồi bu!!

  4. Em này bốc đồng thí mẹ .
    Khi Trump sang VN , tại sao lại phải trương biểu ngữ
    đòi đái vào Trump .Cầu cạnh người khác mà chửi nó
    như thế,quả là vô duyên và bốc đồng hết sức . Mai
    Khôi không phải là người bị ảnh hưởng trực tiếp hay
    gián tiếp gì cả đối với đường lối cai trị của Trump,sống
    xa cả nửa vòng trái đất ,quả là làm chuyện ruồi bu ,chơi
    nổi lấy tiếng .

    Nên sửa lại chữ “bất đồng” thành “bốc đồng” thì đúng hơn .

    • Phản đối Trump không ngó gì tới nhân quyền.
      Thế tại sao Cờ Vàng ở Mỹ vận động cho nhân quyền thì Mai Khôi cũng phản đối, không chịu đứng chung để hát?

      Vậy thì nên kết luận: Cô ấy phản…Bốc là đúng phóc…ngay cái chổ…đấy !

Leave a Reply to HN Hủy phản hồi

Please enter your comment!
Tên