Chiến thắng trong tầm tay – Đừng để hy sinh ở trận cuối

13

Virus biến thể

SARS-CoV2 là virus thủ phạm gây đại dịch Covid-19. Cũng như muôn loài virus khác, nó có khả năng đột biến khôn lường. Cho đến nay chúng ta đã nhận biết được nhiều dòng biến thể trong đó có ba dòng khá nguy hiểm: 1) B.1.1.7 phát hiện lần đầu ở Anh quốc; 2) B.1.351 tìm thấy lần đầu ở South Africa; 3) P.1 tìm thấy lần đầu tại Nhật ở những người trở về từ Brazil.

Cả ba dòng virus biến thể này đều có hai khả năng: Lây truyền nhanh hơn, và gây bệnh nặng hơn. Chúng là thủ phạm của làn sóng dịch dồn dập gần đây. Nếu không ngăn kịp thời, thì đại dịch có thể tiến triển theo chiều hướng xấu.

Lây truyền nhanh hơn, gây bệnh nặng hơn

Những người nhiễm virus biến thể đều có triệu chứng giống hệt nhiễm virus Covid-19: mất cảm giác ngửi, ho, sốt, khó thở, chảy nước mũi, đau họng, mệt mỏi v.v. nhưng mức độ trầm trọng, nguy kịch hơn nhiều. Cách lây truyền của virus biến thể cũng nhanh hơn. Tại sao vậy?

Có vài giả thiết đặt ra: Thứ nhất, tế bào vật chủ không nhận ra được gai protein của virus. Gai này đã biến dạng, dài hơn, nhỏ hơn, và có khả năng kết dính nhanh hơn, bám rễ chắc chắn hơn. Thứ hai, virus biến thể có khả năng sinh sản nhanh. Điều này quyết định số lượng virus gây bệnh. Thí dụ một người bị nhiễm 100 con virus, tình trạng bệnh sẽ rất khác với một người bị nhiễm 50 con. Người ta thấy những em bé lây truyền virus cho nhau ở sân chơi, triệu chứng nhẹ hơn so với những em bé ngủ cùng giường, hoặc những người lây nhiễm từ sở làm mức độ bệnh khác với những người lây nhiễm trong gia đình, hay quán rượu.

Đó là hai giả thiết giải thích tại sao những dòng virus biến thể lây truyền nhanh hơn, và gây bệnh ác tính hơn.

Liệu vaccine có còn hiệu nghiệm

Cả nhân loại đang kì vọng vào “thần dược” vaccine chống Covid-19. Bất hạnh thay, vaccine vừa ra đời, thì virus đã biến thể. Liệu vaccine có còn hiệu nghiệm?

Xin trả lời ngay rằng: Còn quá sớm, quá mới để chúng ta có những hiểu biết về vấn đề này. Nhưng từ kinh nghiệm và kiến thức của ngành vaccine học (vaccinology) có thể suy ra: Những kháng thể chống Covid-19 vẫn có khả năng trung hòa được virus biến thể. Hơn nữa, nếu kháng thể không tiêu diệt được kháng nguyên (virus biến thể) thì nó cũng giảm mức độ trầm trọng, phục hồi nhanh hơn, tránh phải nằm hồi sức hay tử vong.

Vậy, chúng ta nên tiêm vaccine càng sớm càng tốt, đừng chờ đợi. Có một vài thông tin cho hay vaccine Johnson & Johnson khá hiệu quả với biến thể P.1.

Có nên lựa chọn

Có bốn loại vaccine đang sử dụng tại Bắc Mỹ và Âu châu: Moderna, Pfizer, Johnson & Johnson, và AstraZeneca.

Moderna và Pfizer là mRNA vaccine, còn lại đều là vaccine truyền thống. Sự khác biệt giữa mRNA vaccine và vaccine truyền thống, đã đề cập ở bài viết trước, không nhắc lại ở đây. Chúng ta không nên quan tâm đến vấn đề này. Khi cướp vào nhà, có sẵn thứ gì, thì tấn công ngay. Đừng đắn đo chọn vũ khí, để nó ra đòn trước.

Cũng đừng quan tâm đến những con số “Hiệu quả phần trăm” (efficacy). Tôi đã giải thích ở bài “Xắn tay áo lên”, nhưng muốn nhấn mạnh thêm. Những con số phần trăm là để đánh giá trong quá trình thử nghiệm lâm sàng. Nó không hàm ý chấm điểm vaccine. Nó không ngụ ý số phần trăm miễn nhiễm hay bị nhiễm virus.

Trước hoàn cảnh ngặt nghèo, đại dịch diễn biến phức tạp do virus biến thể, vaccine thiếu, thì quyết định thông minh nhất là nhận lấy bất cứ liều vaccine nào mà sở y tế địa phương cung cấp, càng sớm càng tốt.

Phản ứng phụ

Mục đích của vaccine là huấn luyện cho hệ bạch cầu nhận dạng, tiêu diệt, và nhớ mặt kẻ thù nếu nó trở lại.

Vậy khi tiêm vaccine, tức là đưa “kẻ thù” vào cơ thể. Tất nhiên, phải có phản ứng phụ. Vaccine nào cũng có phản ứng phụ. Vaccine chống Covid-19 cũng không ngoại lệ. Triệu chứng của phản ứng phụ như sốt, ho, đau cơ bắp, v.v theo mức độ nặng, vừa, nhẹ, hoặc không có.

Những ai có phản ứng phụ thì nên mừng. Bởi vì, cơ thể bạn đang làm việc tất bật. Những tế bào bạch cầu B, T, và đại thực bào đang luyện tập ngày đêm để nhận mặt, sinh kháng thể, tiêu diệt, và nhớ mặt kẻ thù. Công việc của bạn là giúp đỡ cho hệ bạch cầu thêm khỏe mạnh, thuần thục mọi thao tác. Thí dụ, bạn nên uống đủ nước, đủ dinh dưỡng, đủ ánh sáng mặt trời, ngủ đủ, tập luyện đủ v.v. Nếu những phản ứng phụ nặng thì nên dùng thuốc giảm sốt, giảm đau.

Những ai không có phản ứng phụ, thì đừng lo lắng, hay chê trách cơ thể là không đáp ứng gì, vaccine vô dụng. Ngược lại, phải chúc mừng và thầm khen cơ thể của mình quá giỏi, đã kiểm soát tốt mọi tình huống, đáp ứng tốt mọi hoàn cảnh.

Lời cuối cùng với các bạn đang phải đối mặt với làn sóng Covid-19 biến thể dồn dập là: Tiêm vaccine càng sớm càng tốt, đừng chờ đợi, đừng kén chọn, đừng sợ phản ứng phụ. Tất cả chỉ nhằm một mục địch đạt được miễn dịch cộng đồng.

Chiến thắng trong tầm tay. Mùa hè đang mời gọi. Đã trên một năm giam mình trong lệnh cách ly. Ai cũng mệt mỏi. Nhưng không đáng để hy sinh trong trận cuối cùng.

(Những ý kiến này không bao gồm vaccine của Nga hay Trung Quốc)

12/4/2021

Calgary, Alberta, Canada

13 BÌNH LUẬN

  1. What is Sputnik V?
    Russia’s first approved vaccine was developed and produced entirely domestically and has a name intentionally invoking the space race of the 1950s. By the time the World Health Organization declared covid-19 a pandemic, in early March 2020, the Gamaleya National Center of Epidemiology and Microbiology in Moscow was already working on a prototype of Sputnik V, funded by the Russian Direct Investment Fund (RDIF), the country’s sovereign wealth fund.

    Tôi vào chỗ làm hỏi tụi nó Russia có covid 19 vaccine ra sao. Người bạn làm chung bảo, Sputnik V, yes, it is space race.

    Bạn tôi bảo, không bao giờ được dùng vaccine của Nga, không tin cậy được.

    Tôi bảo Spunik V hiệu nghiệm hơn 90%, hơn AstraZenica chỉ có 78%.

    She said: “Effective on what?”. Thử nghiệm Spunik V của Nga rất xảo trá. Cô này gốc Ukraine, không tin Russia.

    Cho nên tôi bấm loạn một hồi trên web, ra một số tài liệu như vào Mar1, 2021 có rất nhiều tin đưa ra rằng 60% người Nga không muốn Spunij V và coi covid 19 là biological weapon.

    Over 60 per cent of Russians don’t want Sputnik V vaccine, see COVID-19 as biological weapon: poll

    sciencemag .org/news:
    Russia’s COVID-19 defense may depend on mystery vaccine from former bioweapons lab—but does it work? April 6, 2021 Trích một ít dòng đầu tiện rằng:

    When the Kremlin last month said Russian President Vladimir Putin had received the first dose of a homegrown COVID-19 vaccine, a guessing game began. Had he gotten Sputnik V, which Russia had given emergency use authorization—a world first—in August 2020 after testing in just 79 patients? Or had Putin been given another COVID-19 vaccine that Russia had sanctioned with much less fanfare—and with equally sparse evidence that it works?

    Thế nào chúng ta có nên xăn tay áo nhân đại mũi chích đại Spunik V hay Sinovac Sinovac của TQ hay không.

    Vietnam approves Russian Sputnik V vaccine
    VN sẽ phê chuẩn Sinovac của China một gần gần đây.

  2. Có nên dùng Sinovac của TQ thay vì Moderna?

    Thành Dung•Thứ Năm, 15/04/2021 có bài viết từ trithuvn: Vì sao các nước dựa vào vắc-xin Trung Quốc lại tái bùng phát dịch?

    Hôm 12/4, các nhà khoa học đưa ra cảnh báo, các quốc gia phụ thuộc vào vắc-xin COVID-19 của Trung Quốc có thể dễ chịu ảnh hưởng bởi làn sóng dịch bệnh trong tương lai. Các chuyên gia cảnh báo rằng vắc-xin mà Bắc Kinh sản xuất đang được quảng bá ở 53 quốc gia “không đủ để ngăn chặn virus lây lan”.
    Tỷ lệ bảo vệ của vắc-xin Trung Quốc thấp
    Ít nhất 53 nước đã đặt hàng vắc-xin Trung Quốc, trong đó có nhiều nước đang trong phát triển như Nam Mỹ, châu Phi và Đông Nam Á. Chúng rẻ và dễ lưu trữ, điều này khiến chúng trở thành lựa chọn lý tưởng cho những nước không có thiết bị đặc thù để bảo quản những loại vắc-xin khác ở nhiệt độ siêu thấp.  

    Quan chức y tế cao nhất Trung Quốc hôm 10/4 đã hiếm hoi công khai thừa nhận rằng hiệu quả của vắc-xin Trung Quốc không lý tưởng. Chủ nhiệm Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát bệnh tật Trung Quốc Cao Phúc thừa nhận “hiện tại tỷ lệ bảo vệ vắc-xin không cao”. 

    Giáo sư Ian Jones, nhà virus học thuộc Đại học Reading (Anh), nói với Daily Mail rằng số liệu từ Chile cho thấy rõ vắc-xin Trung Quốc “sẽ không đủ để ngăn chặn vòng tuần hoàn bùng phát của virus”.  

    Mặc dù Chile đã tiêm chủng vắc-xin cho ¼ dân số toàn quốc, và tiêm chủng 1 liều được 40%,  nhưng từ giữa tháng Hai, tỷ lệ lây nhiễm ở Chile đã tăng gấp đôi. Từ mỗi ngày 177 trường hợp trên mỗi 1 triệu người tăng lên 372 trường hợp. Hơn 80% khu vực bị buộc phải quay trở lại trạng thái phong tỏa, điều này được các nhà khoa học Chính phủ Anh dùng để chứng minh Chile vẫn chưa thoát khỏi hoàn cảnh khó khăn. 

    Tuy nhiên, các nước Nam Mỹ chủ yếu sử dụng vắc-xin CoronaVac của công ty sản xuất dược phẩm hàng đầu Trung Quốc – Sinovac, một nghiên cứu của Đại học Chile phát hiện, lần tiêm đầu tiên tỷ lệ hiệu quả chỉ có 3%, lần tiêm thứ hai sau hai tuần tăng lên 56,5%. Một điều tra khác được tiến hành ở Brazil phát hiện, hiệu quả chỉ có thể thấp đến 50%, con số này vừa khớp với ngưỡng vắc-xin mà Tổ chức Y tế thế giới có thể chấp nhận được. 

    Ngược lại, vắc-xin của Pfizer và Moderna có tỷ lệ hiệu quả lần lượt là 95% và 94%, còn vắc-xin của AstraZeneca có tỷ lệ hiệu quả khoảng 79%. Thực nghiệm vắc-xin được tiến hành đối với hàng chục ngàn bệnh nhân Mỹ và Anh đã phát hiện, chúng có thể ngăn chặn lên đến 100% tỷ lệ nhập viện và tử vong, còn vắc-xin CoronaVac của Trung Quốc thì chỉ có tỷ lệ là 84%. 

    Một loại vắc-xin khác của Tập đoàn Dược phẩm quốc gia Trung Quốc (Sinopharm) sản xuất, có vẻ tốt hơn so với vắc-xin CoronaVac, có hiệu quả trị liệu đối với triệu chứng bệnh lên đến 73%. Tuy nhiên, do Trung Quốc từ chối công bố số liệu mạnh mẽ trên các tạp chí y học, điều này có nghĩa là các chuyên gia không cách nào xác định loại vắc-xin này rốt cuộc có hiệu quả bao nhiêu. Tuy nhiên, những ngôn luận của ông Cao Phúc vào cuối tuần trước đã cho thấy dù là quan chức Trung Quốc thì cũng không có lòng tin đối với loại vắc-xin này. 

    Các nhà khoa học lo lắng, vắc-xin Trung Quốc sẽ khiến nhiều người lọt qua lỗ hổng của khả năng miễn dịch, khiến một bộ phận người dễ mắc bệnh nghiêm trọng. Nhưng họ thừa nhận, hiệu quả của vắc-xin hơn 50% vẫn luôn tốt hơn. 

    Chile vẫn bênh vực vắc-xin Trung Quốc
    Tuy nhiên Bộ trưởng Khoa học Chile Andres Couve lại bênh vực vắc-xin Trung Quốc. Ông tiết lộ, Bộ Y tế Chile sẽ công bố nghiên cứu thực tế về công hiệu của vắc-xin CoronaVac trong thời gian tới. 

    Ông nói, điều quan trọng là cần chú ý đến số liệu và tính hiệu quả của vắc xin trong giảm thiểu nhu cầu điều trị hoặc nằm viện hoặc tử vong về phương diện bệnh tật.

    Ông Heriberto Garcia, người phụ trách Viện nghiên cứu y tế cộng đồng Chile phê chuẩn sử dụng khẩn cấp vắc-xin CoronaVac, nói rằng mọi người không nên chú ý đến tin tức trên trang nhất. 

    Ông nói với tờ báo địa phương là La Tercera rằng: “Cơ quan nghiên cứu của Đại học Chile và Bộ Y tế công bố báo cáo nghiên cứu, đều nói giống nhau: số người bị bệnh phải nhập viện đã giảm. Chúng ta đang đi trên con đường đúng đắn.”

    Chile có khoảng 8 triệu người ít nhất đã tiêm một loại vắc-xin, trong đó phần lớn là đã tiêm vắc-xin của Trung Quốc. 

    Nhưng một số chuyên gia vẫn chỉ ra rằng Chile là một cảnh báo, việc nới lỏng hạn chế quá sớm của Anh Quốc có thể sẽ dẫn đến một đợt bùng phát virus khó chịu khác. 

    Ngài David King, cựu cố vấn khoa học Chính phủ Anh hôm 12/4 đã nói với Sky News rằng: “Từ riêng góc độ dân số mà xét, chúng ta đều rất muốn thoát khỏi phong tỏa. Từ góc độ tình hình dịch bệnh mà xét, tôi cảm thấy tất cả mọi thứ đều tương đối khiến người ta lo lắng.”

    Ông còn nói: “Chile là nước đứng thứ 3 thế giới về tỷ lệ dân số tiêm chủng vắc-xin, họ đi trước so với chúng ta (Anh Quốc) về số người tiêm vắc-xin, hiện tại họ đột nhiên bước sang làn sóng dịch thứ 3. Mỗi ngày họ có 7.600 ca bệnh, trong khi đó đến hiện tại Chile có hơn 1 triệu người đã tiêm chủng.”

    • Một hay 2 mũi là tùy ở nghiên cứu.

      Moderna, Pfizer, AstraZeneca cần 2 mũi vì mũi thứ nhất cơ thể tương đối đề kháng yếu và mạnh hơn với mũi thứ hai. Nếu chích vaccine đầu tiên thì mũi thứ hai cũng phải cùng loại.

      Nhiều người chờ Moderna & Pfizer, chê không chịu chích AstraZeneca vì các vụ báo cáo về đông máu. Do đó mới có khuyến khích rằng vaccines nào cũng tốt hơn là không vaccine và nên chích khi có thể.

      Cháu gái tôi và chồng chích AstraZeneca sau 2 ngày vẫn bị triệu chứng bệnh, đi thử thì covid dương tính. Cả nhà phải cô lập 14 ngày. Tôi bị covid giữa tháng 12, 2020 nên mới chích Pfizer hôm Good Friday, không có phản ứng phụ gì gọi là, sẽ chích mũi thứ hai trong vòng 16 tuần. Cần đợi chương trình và supply lên danh sách gọi ghi danh tiếp.

      Johnson & Johnson (J&J) chỉ cần 1 mũi.

      Hôm qua thứ ba April 13, U S ngưng cho chích J & J đề điều tra về các vụ đông máu. Canada được phê chuẩn cho J & J nhưng chưa nhận được hàng.

      Có website để báo cáo phản ứng phụ khi chích ngừa covid.

      During early studies, researchers found that the Pfizer-BioNTech and Moderna vaccines provoke a relatively weak immune response when given as just one dose. However, there was a stronger immune response when a second dose was added.

      On Tuesday, the U.S. recommended putting on hold the use of the single-dose Johnson & Johnson COVID-19 vaccine.

      The U.S. Centers for Disease Control and Prevention and the Food and Drug Administration (FDA) said in a joint statement they are investigating blood clots in six women in the days after vaccination, in combination with reduced platelet counts.

      Canada has approved the vaccine but hasn’t yet received any doses. Here’s what we know about what led the U.S. to make this decision, and what it could mean for Canada.

      • From CDC . gov
        On April 13, 2021, CDC and FDA recommended a pause in the use of
        Johnson & Johnson’s Janssen COVID-19 Vaccine. Of the nearly 7 million doses administered so far in the United States, a small number of cases of a rare and severe type of blood clot have been reported in people after receiving the J&J/Janssen COVID-19 Vaccine. All reports occurred among women between the ages of 18 and 48, and symptoms occurred six to 13 days after vaccination. As of April 13, 2021, no cases have been reported among the more than 180 million people who received the Pfizer-BioNTech or Moderna vaccines.

    • Việc chích 2 mũi ( 2 doses ) là để chắn chắc hệ miễn dịch của bạn đã được kích thích và họat động đúng với chức năng của nó mà vaccine đã đề ra. Cứ nghĩ rằng mũi thứ nhất là dùng để báo động và dàn trận sẵn sàng để chống “ngoại xâm”. Lần thứ hai là “drill” để nhắc nhở lại những thông tin lần trước.
      Vaccine bắt đầu có hiệu lực sau 14 ngày và hiệu lực này tăng dần cho đến ngày thứ 21 thì đạt được kết quả cao nhất. Cơ thể của chúng ta cần có thời gian để tạo và tái tạo các antibody mà vaccine đã cung cấp thông tin về antigen ( kháng nguyên). Nó là cả một process có bài bản và theo qui trình đều do hệ miễn nhiễm điều hành. Việc chích ngừa là từ những hiểu biết của khoa học đối với cơ thể chúng ta, và khoa học thì phải chắc chắn tỉ lệ thành công ở mức cao nhất bằng những phương phápchắc chắn, hiệu quả nhất.

  3. Ở Bắc Âu, cụ thể tôi biết là Đan mạch, ngườu dân đi trị bệnh được thông báo, tư vấn, giải thích trước khi cho bệnh nhân điều trị một thứ thuốc gì, một phương pháp trị liệu nào. Chứ không phải bảo uống gì là phải nuốt, vén tay áo lên chích gì là phải vén; không cần biết nó là gì…như ở những nước mà người dân quen nhận lệnh, thi hành. Như ở VNcs. Bất kể hậu quả, may nhờ rủi chịu. Nhiều trường hợp bác sĩ, nv y tế thành kẻ giết người hợp pháp, và cả một cơ chế sãn sàng biện hộ cho tội phạm với đủ thứ lắt léo lý luận y học không ai đủ thẩm quyền bác bỏ và đòi họ chịu trách nhiệm và bồi thường. Trên báo chí, vô số người dân, trẻ em phụ nữ…đã chết vì chủng ngừa, đang hoặc sau hộ sản, chết cả mẹ lẫn con! Hoà cả làng!
    Vậy nên, theo tôi, tác giả cần nêu luôn một số tên các loại vaccines TQ, Nga…để người đọc biết, để họ có quyền cân nhắc lựa chọn, có quyền đề nghị, đòi hỏi, từ chối…nếu họ nghi ngờ x và tin tưởng y.
    Dịch covid tại VN cũng chưa bi thảm đến mức liều mạng chích đại…để rồi chết vì chích chứ chẳng phải vì bệnh. Tuy nhiên, phải chích nếu cần, và xem hoặc đòi hỏi phải được cho xem mình sắp bị chích thứ gì!

    • Không thấy những thông tin về vaccine của Nga và Tàu. Nếu thấy, tôi sẽ viết. Cảm ơn bạn đã nhắc nhở.
      TG

    • Should we follow Denmark?
      Denmark removes AstraZeneca from its vaccination program
      By Antonia Mortensen, Duarte Mendonca and Chloe Adams, CNN Updated 10:57 AM ET, Thu April 15, 2021

      BBC: Denmark has ceased giving the Oxford-AstraZeneca Covid vaccine amid concerns about rare cases of blood clots, the first European country to do so fully.

      Đan Mạch trở thành quốc gia đầu tiên ngừng sử dụng vĩnh viễn vắc-xin AstraZeneca Phan Anh •Thứ năm, 15/04/2021 trithucvn

      Hôm 14/4 vừa qua, Đan Mạch đã trở thành quốc gia đầu tiên ngừng sử dụng vĩnh viễn vắc-xin COVID-19 của hãng AstraZeneca do xuất hiện tình trạng máu đông hiếm gặp và gây ra hậu quả nghiêm trọng sau khi tiêm loại vắc-xin này.

  4. Joe Biden nói: thời Trump vaccine đâu có bao nhiêu, nay thời của tớ Vaccine ê hề
    Chính CNN đã chỉ trích Bẩy Đần là cướp công của Trump vì ông ta đã bỏ nhiều tiền mua vaccine nên ngày nay mới có nhiều như vậy
    Thằng ăn cắp mặt chai mày đá biết cái đéo gì mà cứu nhân độ tế, đến cái tên nó còn không nhớ, tên vợ nó mà nó còn nhầm với tên bà nội nó.

  5. Phải chửi tổ cha mấy thằng nói dóc không ngừa dịch , không chịu chích ngừa , gọi dịch covicd19 là phóng đại .

  6. Bởi vậy cách chống COVID-19 của Trump chỉ là cách thọc gậy bánh xe phá đám , phá thối cho mưu cầu chính trị , lợi ích bản thân chính mình .

  7. Bất cứ các loại thuốc nào hay vaccine nào được sử dụng trong y khoa đều có những phản ứng phụ đi kèm. Tất cả đều có những tỉ lệ rủi ro, không có cái nào là tuyệt hảo. Vấn đề là tỉ lệ đó quá ư là nhỏ, không đáng để quan tâm. Benefit outweighs risk. Xin đừng tính toán quá chi li mà quên đi sự lợi hại quá rõ ràng của việc chích ngừa. Ngày xưa đi vượt biển chỉ có 1 sống 1 chết mà còn dám nhảy xuống tàu ra khơi. Đó là chưa kể chiếc tàu dài chưa tới 10 thước. Ngày đó quý vị phó thác cho số phận, còn bây giờ là dựa vào khoa học và những thành quả của nó. Câu trả lời đã quá rõ ràng, nếu quý vị được chọn lựa một trong hai phương pháp.

Leave a Reply to Bison Hủy phản hồi

Please enter your comment!
Tên